Logo Analoge Kiekjes Transparant
hoe kies je de juiste asa

ASA, DIN en ISO, wat is het en hoe kies je de juiste?

Wanneer je net met analoge fotografie begint en je je eerste filmrolletjes gaat kopen kom je direct in aanraking met ASA, DIN of ISO. Maar wat is het precies? En hoe kies je de juiste ASA, DIN of ISO bij het onderwerp dat je wil gaan fotograferen? Dat ga ik je vandaag uitleggen! 

Wat is ASA, DIN en ISO?

ASA en DIN staan voor de filmgevoeligheid van een filmrolletje.  ASA en DIN zijn eigenlijk hetzelfde, maar ASA is Amerikaans en DIN is Duits. Naast ASA en DIN heb je ook nog ISO. ISO is wederom hetzelfde als ASA en DIN, maar dan digitaal. ASA en DIN zijn dus analoge termen en ISO digitaal.

Tegenwoordig heeft eigenlijk iedereen het over ISO. Of het nu analoog gefotografeerd is of digitaal. ASA, DIN en ISO komen uiteindelijk op hetzelfde neer, dus ik vermoed dat vanuit gemakzucht iedereen nu standaard over ISO spreekt. In dit blog focus ik mij op de term ASA.

ASA staat voor American Standards Association
DIN staat voor Deutsches Institut für Normung
ISO staat voor Internationale Organisatie voor Standaardisatie

Filmgevoeligheid

Zoals ik net al schreef staat ASA voor de filmgevoeligheid van de film. Dit heeft te maken met de hoeveel licht die een filmrolletje opneemt. ASA loopt van 25 tot en met 3200. Hoe hoger de ASA hoe meer licht de film opneemt. Hoe lager de ASA hoe minder licht de film opneemt. Je zal met een lagere ASA dus moeten werken met langere sluitertijden en kleinere diafragma getallen om er voor te zorgen dat je film voldoende belicht wordt.

Korreligheid

Ook de korreligheid van de film wordt beïnvloed door ASA. Korreligheid is een soort ruis die ontstaat wanneer je foto erg donker is of wanneer je met een hoge ASA werkt. Wanneer je een hoge ASA gebruikt zal je foto een grovere korrel hebben dan wanneer je een lage ASA gebruikt. Ook dit heeft weer te maken met de filmgevoeligheid.

Korreligheid kan er voor zorgen dat je foto onscherp oogt. Om extreme korreligheid te voorkomen kan je het beste je foto’s zo goed mogelijk belichten. Ook wanneer je een hogere ASA gebruikt is het belangrijk dat je zorgt voor voldoende belichting. Hoe donkerder een foto is, hoe meer de korreligheid zal toenemen. Het ontwikkelproces kan ook van invloed zijn op de korreligheid van de foto. Echter heb ik niet heel veel verstand van korreligheid dus ik ga hier verder niet te diep op in. Houdt er rekening mee dat wanneer je met hoge ASA waarden fotografeert je foto dus korreliger kan zijn.

Hoe kies je de juiste ASA?

Je weet nu wat ASA is en wat het doet, maar hoe kies je nu de juiste? Gelukkig is dat niet zo heel moeilijk. Hieronder een overzicht van welke ASA het beste bij welke situaties passen. Let op, ik heb dit overzicht gemaakt naar mijn eigen ervaringen. Dit wil dus niet zeggen dat alles wat hier staat per definitie vast staat.

25 – 100
Buiten: geschikt voor zonnige dagen.
Binnen: Eigenlijk niet geschikt, maar eventueel met statief wel.
Korrel: nauwelijks.

200
Buiten: geschikt voor dagen met lichte bewolking.
Binnen: Eigenlijk niet geschikt, maar eventueel met statief wel.
Korrel: nauwelijks.

400
Buiten: geschikt voor regenachtige/ donkere dagen en schaduwrijke omgevingen.
Binnen: geschikt voor ruimtes met veel daglicht of met gebruik van flitser.
Korrel: kan licht aanwezig zijn.

800
Buiten: geschikt voor foto’s bij schemering, of om een beeld mee te bevriezen bij normaal daglicht, bijvoorbeeld een sportfoto.
Binnen: geschikt voor ruimtes met normaal licht, bij voorkeur met flits, maar soms red je het ook wel zonder flits.
Korrel: kan aanwezig zijn.

1600
Buiten: geschikt voor avondfotografie.
Binnen: geschikt voor donkere ruimtes, niet altijd een flits nodig. Erg geschikt voor concertfotografie.
Korrel: kan aanzienlijk aanwezig zijn.

3200
Buiten: geschikt voor nachtfotografie.
Binnen: geschikt voor donkere ruimtes zoals een kroeg, zonder een flits te hoeven gebruiken.
Korrel: zichtbaar aanwezig.

Bovenstaande is een richtlijn en ik raad je aan om vooral lekker veel te experimenteren met verschillende ASA waardes zodat je weet wat jij fijn vind in welke situaties. 🙂

Voorbeelden

Om je een visueel voorbeeld te geven van welke ASA ik gebruikt heb ik bij verschillende onderwerpen, hieronder een paar voorbeelden.

asa - iso 100

Deze foto is gemaakt op een zomerse dag rond vijf uur in de middag. Toen ik de foto maakte was de zon net even een moment achter de wolken. Hierdoor is ie wel wat donker uitgevallen, maar desondanks is er geen duidelijke korrel te zien.

asa - iso 160

Deze foto is vroeg in het voorjaar gemaakt op een zonnige dag met een blauwe lucht en her en der een klein wit wolkje. Ook op de foto is eigenlijk geen korrel te zien.

asa - iso 160

Ook deze foto is gemaakt op een zonnige dag, maar deze keer wel met veel wolken. Desondanks was het licht sterk genoeg voor een mooie heldere foto waardoor er wederom geen duidelijke korrel zichtbaar is.

asa - iso 200

Amsterdam op een semi bewolkte dag. Af en toe kwam de zon door. Je kan op de rechter foto iets meer korrel zien. De foto is iets onderbelicht bij de huisjes waardoor de korrel duidelijker zichtbaar is geworden.

asa - iso 400

Valencia, licht bewolkt en richting het begin van de avond rond het blauwe uurtje. Deze foto laat iets meer korreligheid zien, maar ik vind dat in deze foto juist wat sfeer brengen.

asa - iso 800

Beide foto’s zijn een voorbeeld van hoe je met ASA 800 prima binnen kunt fotograferen. De linker foto is gemaakt in een goed verlichte badkamer van een hotel. De korrel is aanwezig, maar fijntjes en ik vind juist dat de korrel zorgt voor sfeer. 

De rechter foto is gemaakt in mijn eigen woonkamer. Ondanks de vele ramen zie je dat de foto eigenlijk iets onderbelicht is. Hierdoor zie je iets meer korrel, maar het is niet perse storend. De foto is genomen aan het einde van een regenachtige, grauwe dag. 

Ik heb helaas nog geen foto’s gemaakt met ASA 1600 of 3200, maar dit staat nog wel op mijn verlanglijstje. De grovere korrel wordt dan pas echt goed zichtbaar. Wanneer ik ooit een rolletje 1600 of 3200 heb volgeschoten, dan komt ie uiteraard ook op de blog!

Experimenteren en veel oefenen

Om makkelijker de juiste keuze voor een ASA te kunnen maken kan ik niets anders zeggen dan: experimenteer en blijf oefenen! Ik fotografeer digitaal al meer dan tien jaar, waardoor ik heel makkelijk een ASA weet te kiezen. Maar ook ik heb dit geleerd door te blijven oefenen. Af en toe betrap ik mezelf erop dat ik nog wel eens een te lage waarde heb gepakt, die niet gevoelig genoeg was voor de setting. Dat geeft helemaal niets. Dit zie ik altijd als een leer moment. Het is voor mezelf ook een herinnering dat je nooit uitgeleerd bent, hoe vaak je iets ook al hebt gedaan 😉

Wees ook vooral niet bang om te experimenteren. Wat ik hierboven geschreven heb zijn globale richtlijnen. Echter wil dit niet zeggen dat je helemaal nooit kunt proberen om met ASA 100 binnen een foto te maken. Alles is mogelijk! Wil je perse een lage waarde gebruiken? Pak een statief en de mogelijkheden worden al weer veel groter.

De belichtingsdriehoek

Ik hoop dat je nu iets meer hebt geleerd over wat ASA, DIN en ISO precies inhoudt. In dit blog ben ik nog niet ingegaan op de belichtingsdriehoek. Oftewel de verhouding tussen ASA, sluitertijd en diafragma. Dit is namelijk ook heel belangrijk, maar voor ik hier over schrijf, wil ik eerst nog een apart blog schrijven over sluitertijd en diafragma.

Ik ben geen expert en schrijf mijn blogs naar eigen ervaringen, maar ik leer ook heel veel van andermans ervaringen. Laat dus zeker een reactie achter als jij nog een leuke tip hebt om te delen. 🙂

En wil je meer voorbeelden zien van foto’s die ik heb gemaakt met diverse ASA waarden? Check dan mijn Instagram, onder iedere foto vertel ik welk rolletje ik heb gebruikt en welke ASA daarbij hoort.

Tini Groen

Gerelateerde artikelen

3 reacties

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.